ΚΕΔΕ: Αναβάθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τους Πολίτες μπροστά

Από το Ηράκλειο ξεκίνησε για την ΚΕΔΕ η πρώτη, από τις επτά, προσυνεδριακή διαδικασία κατάρτισης ενός ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης για την επόμενη πενταετία της Αυτοδιοίκησης, που θα επικυρωθεί στο τακτικό συνέδριο της ΚΕΔΕ στην Χαλκιδική στις 7- 9 Μαΐου στη Χαλκιδική με θέμα: «Η αναβάθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τους πολίτες μπροστά».
Στη προσυνεδριακή εκδήλωση της Κρήτης συμμετείχαν οι αιρετοί εκπρόσωποι όλων των δήμων του νησιού και συζητήθηκαν διεξοδικότερα τα εξής δύο θέματα: Η συμμετοχή των δήμων στο νέο ΕΣΠΑ και η Αυτοδιοίκηση για την ανάπτυξη, καινοτομία, επιχειρηματικότητα. Επίσης σε ειδική ενότητα συζητούνται τα τοπικά ζητήματα που απασχολούν τους δήμους της Περιφέρειας Κρήτης. Η επόμενη συνεδρίαση θα γίνει την Τετάρτη 4 Μαρτίου στο ξενοδοχείο Elisso Xenia στην Ξάνθη.3
«Η Αυτοδιοίκηση της χώρας, ως το μεγαλύτερο θύμα της δημοσιονομικής κρίσης, έχει απόλυτη ανάγκη διασφάλισης της οικονομικής της επιβίωσης αφενός και συμμετοχής της στο νέο ΕΣΠΑ 2014-2020 αφετέρου, καθώς δεν είναι δυνατόν να υπάρξει εθνική ανάπτυξη, αν δεν υπάρχει τοπική ανάπτυξη, αλλά γιατί το νέο ΕΣΠΑ προβάλλει ως η μόνη βασική χρηματοδοτική πηγή για επενδύσεις στους δήμους.»
Αυτή τη διαπίστωση υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ και της Επιτροπής ΕΣΠΑ Γιώργος Πατούλης στην ομιλία του στην ενότητα συζήτησης που αφορούσε τη συμμετοχή των δήμων στο νέο ΕΣΠΑ 2014-2020.
«Όλοι γνωρίζουμε ότι το μεγαλύτερο θύμα της δημοσιονομικής προσαρμογής της χώρας είναι η Τοπική Αυτοδιοίκησης, σημείωσε. Η δραματική μείωση των εσόδων της προέρχεται από την πρωτόγνωρη περικοπή των κρατικών επιχορηγήσεων, σε ποσοστό ως 65%, αλλά και από τη μείωση των ιδίων εσόδων της λόγω του περιορισμού της φοροδοτικής ικανότητας των πολιτών.
Όταν σήμερα μιλάμε για επίτευξη του μεγάλου εθνικού στόχου που είναι η δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων, πρέπει να γνωρίζουμε ότι αυτό οφείλεται κυρίως στην Αυτοδιοίκηση.
Παράλληλα, εξαιτίας της κρίσης, η ζήτηση για υπηρεσίες κοινωνικής στήριξης και αλληλεγγύης αυξήθηκε, με αποτέλεσμα να αυξηθούν και οι ανάγκες για παραπέρα αύξηση των δαπανών μας. Ιδιαίτερα μετά τη μείωση του κοινωνικού ρόλου του κεντρικού κράτους, οι πολίτες στρέφονται σε μας, έχουν ως αποκλειστικό στήριγμα τους την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Πώς θα μπορέσει όμως αυτή να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις τους, με μειωμένα έσοδα και με το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης να επιβάλλει ισοσκελισμένους δημοτικούς προϋπολογισμούς; Αρκεί να αναφέρω δύο στοιχεία :
α) Το 2009 η ΣΑΤΑ στους Δήμους ανήλθε σε 1.107 εκατ. €. Το 2014 δεν ξεπέρασε τα 180 εκατ. € και για το 2015 προβλέπεται ποσό περίπου 130 εκατ. €.
β) Στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2015–2018, που αποτελεί νόμο του κράτους και δεν γνωρίζουμε πώς θα τροποποιηθεί από τη νέα Ελληνική Κυβέρνηση, το «εθνικό σκέλος» του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ανέρχεται σε 700 εκατ. € ετησίως και θα καλύπτει τις ανάγκες χρηματοδότησης όλης της κεντρικής και της γενικής κυβέρνησης.
Επομένως, η δύσκολη οικονομική συγκυρία επιβάλλει σε όλους τους Δήμους να αναζητήσουν εναλλακτικές ή συμπληρωματικές λύσεις χρηματοδότησης.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση χρειάζεται να πραγματοποιήσει επενδύσεις και το νέο ΕΣΠΑ 2014–2020 προβάλλει ως η μόνη βασική χρηματοδοτική πηγή».2

Ο κ. Πατούλης επισήμανε επίσης το γεγονός το νέο ΕΣΠΑ σχεδιάστηκε άκρως συγκεντρωτικά, χωρίς να γίνει αποδεκτή καμία πρόταση της ΚΕΔΕ.
Υπογράμμισε δε ότι για το σύνολο των δήμων θα υπάρξουν ανάγκες προσαρμογής, για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις, ενώ για μία μεγάλη κατηγορία όμως δήμων και κυρίως τους μικρούς, ορεινούς και νησιώτικους δήμους που δεν διαθέτουν το κατάλληλο τεχνικό και επιστημονικό προσωπικό, υπάρχει πολύ μεγάλος κίνδυνος ουσιαστικού αποκλεισμού τους από το ΕΣΠΑ.
Στη συνέχεια ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ αναφέρθηκε σε μια σειρά από διαπιστώσεις και προτάσεις που έχουν κατατεθεί από τη πλευρά των δήμων σχετικά με το νέο ΕΣΠΑ. Μεταξύ άλλων έχει διαπιστωθεί ότι δεν περιλαμβάνεται Εθνικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα με δικαιούχους τους Δήμους, όπως πρότεινε η ΚΕΔΕ.
“Υπενθυμίζουμε, είπε ο κ. Πατούλης, ότι η πάγια θέση της ΚΕΔΕ, η οποία είχε γίνει αποδεκτή από το υπουργείο Εσωτερικών, ενώ παράλληλα η Αρμόδια Γενική Διεύθυνση της Ε.Ε. δεν είχε εκφράσει αντιρρήσεις, ήταν η δημιουργία ενός ειδικού Επιχειρησιακού Προγράμματος για τους δήμους» .
Επίσης επισήμανε ότι δεν υπάρχει ρητή δέσμευση για τα «ολοκληρωμένα προγράμματα τοπικής ανάπτυξης» τα οποία σύμφωνα με τις Κοινοτικές κατευθύνσεις πρέπει να χρηματοδοτηθούν με το 5% των πόρων του ΕΤΠΑ. Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση, Κατάρτιση, Απασχόληση», αποτελεί συνένωση των σημερινών δύο Επιχειρησιακών Προγραμμάτων των Υπουργείων Εργασίας και Παιδείας και έχει πόρους μειωμένους κατά 60% σε σχέση με τους αντίστοιχους πόρους της περιόδου 2007–2013. Στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα αυτό από το σύνολο των κοινωνικών προγραμμάτων της Τ.Α., αναφέρονται μόνον οι βρεφονηπιακοί σταθμοί.
Ο Γ. Πατούλης επισημαίνει ότι είναι αναγκαίο να διασφαλιστούν περισσότεροι πόροι για τα κοινωνικά προγράμματα και να προγραμματιστεί έγκαιρα η συνέχιση της χρηματοδότησης των σημερινών προγραμμάτων που υλοποιούν οι Δήμοι.
«Για όλα τα παραπάνω, είπε ο κ. Πατούλης, προτείνουμε
• να ξεκινήσει άμεσα η εφαρμογή «εμπροσθοβαρών έργων», στα οποία να περιλαμβάνονται τα έργα που στηρίζουν την τοπική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή.
• την άμεση επικαιροποίηση του ισχύοντος κανονιστικού πλαισίου του Αναπτυξιακού Προγραμματισμού .
• Η επικαιροποίηση είναι απαραίτητο να κατοχυρώνει, στο πλαίσιο της πυραμίδας του εθνικού – περιφερειακού – τοπικού αναπτυξιακού προγραμματισμού, μαζί με την αποκέντρωση, την επικουρικότητα και τη συνέργεια των προγραμματικών επιπέδων, τη συνταγματικά προβλεπόμενη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια των Δήμων απέναντι στις Περιφέρειες, καθώς και των δύο βαθμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης απέναντι στην Κεντρική και την Αποκεντρωμένη Δημόσια Διοίκηση».